YOK OLUP GİDEN DATÇA KÜLTÜRÜMÜZ

-Çardaklarımız-O çardaklarımız ki Yaz günlerindeBizim konutumuz, evimiz, damımız, mekanımız, canımız ciğerimizdiler. O çardaklarımız ki.Geçimimizi çiftçilik ve hayvancılıkla sağladığımız yıllarda.Yaz aylarında, bağın bahçenin, harımın, tarlanın münasip bir yerineSövenlerden, mersin, harnup (harnup, keçi boynuzu) çalılarından özenle inşa edilir. Buna çardak tutmak denirdi. İçine mutfak yatak odası bile yapılırdı.O çardaklarımız ki.Kuruluşu ayrı bir marifet, mersin çalısı kokusu üreten,püfür püfür esen rüzgar eşliğinde içinde uyumak apayrı bir zevkti.Çardak tutmak, içine ocak yapmak kolay işler değildi.Marifet, ustalık isterdi.Ocağı taşlardan örülür, killi çamurla sıvanır, (U) şeklindeki kalın duvarının üstü tava, kazan, tabak vs. mutfak malzemesi koymak için kullanılırdı. Çardaklarımızın kapısı İram' la (kilim) örtülür, kapı vazifesi görürdü.Etrafta çardağı olan başka komşularla müşterek kullanmak üzereBahçe’nin münasip bir tarafına, yemek pişirmek, incir kavurmak.vs. için ayrıca kubbe şeklinde fırın yapılır, fırının üzeri yanmaya karşı dayanıklı kızılcırık bitkisi ile örülür ve üzeri killi çamurla sıvanırdı.O gözümde hala buram buram tüten, burnumda mis gibi kokan çardaklarımızda geçirdiğimiz komşuluk günlerini, yaşadığımız bağ-bahçe zevklerini.Bağlarımızın bahçelerimizin, çardaklarımızın kenarında yaz kış harıl harıl, çağıl çağıl akan dereleri, derelerde yaşayan su yılanlarını, kaplumbağaları, kurbağaları, gödelen kurbağaları, tosba 'ları bin bir türlü börtü böcekleri. Çardaklarımızın kenarına ninelerimizin diktiği Akşam sefa' larını, fesleğenleri, mis çiçeklerini, palamut çiçeklerini, mis çiçeğini(mercan köşk)unutmak mümkün değil.Bağlarımızda bahçelerimizde yetişen kadın- budu karpuzları, Rodos kavunlarını, bölürce leri, darıları, yer fıstıklarını, nar gibi domata 'ları, (Domates) bin bir çeşit meyve ağaçlarını, bu ağaçlarda yaşayan bin bir çeşit rengarenk kuşları, gabaca 'ları, uzun guyruk 'ları Ak - guyruk 'ları, malaç 'ları (Ala karga), kelimelerle, cümlelerle anlatmak, ifade etmek mümkün değil.Yaşamak lazımElveda çocukluğum.Elveda güzel günler.Hatırladıkça ciğerim yanıyor.Hayal değil. Rüya değil...Gerçeğin özü, hası.doğal yaşamın ta kendisiydiniz.Elveda… 02-12-2023 

Okunma Sayısı: 276