SU BİR TİCARET ARACI OLMAMALIDIR

“Kuyu kurumadan suyun kıymeti bilinmez" TÜRK ATASÖZÜ

*Su bir meta mıdır?

*Şebeke suyu neden önemlidir?

*Su Covid aşısından da önemlidir bana göre..

Orhan Keskinsoy/ Datça Belediye Meclisi(6 Eylül 2022) toplantısında Meclis üyesi Haluk Laçin, Muğla'da suyun çok pahalı olduğunu, son 8 ayda Muski'nin suya %95 zam yaptığını anlatmış. Bunan ucuzlatılmasını istemiştir.(Asbestli borular için de birkaç cümle etmiştir. Bu konumuzun dışında olduğu için, şimdilik yazmıyoruz)

Dünyanın her yerinde, içilebilir ve kullanılabilir, yani "Temiz su" sorunu var. Su zengini ülkeler sıralamasında Türkiye 28. Sıradadır. Bu bizim için hem iyi, hem de kötü haberdir. Türkiye bulunduğu coğrafya itibariyle daha üstlerde olmalıdır…

Neyse bu konu hakkında yüzlerce sayfa yazılabilir.

Muğla ili de su fakiri değildir. Ama Türkiye'de vatandaşlarına en pahalı su temin eden bir belediyesi vardır.

Tabii burada suyun bu kadar pahalı olmasından, sadece B. Şehir sorumlu değildir. Merkezi hükümetlerin de payı vardır. Girdi maliyetleri…

Ben 20 yıldır Datça'dayım, daha hiç şöyle bir bilgi almadım belediye(Muski) yetkililerinden;

-Suyun metreküpünün mal oluş fiyatı şu kadardır…

Ya bunu yapmıyorlar, ya da kasıtlı söylemiyorlar.

Çıkarsın halkın karşısına

-Bir metreküp suyu …liraya mal ediyorduk. Şimdi yeni girdi fiyatlarıyla(Yakıt, ilaç, taşıma vs) şuna mal ediyoruz…

Yani hep söylediğimiz şeffaflık.

Su grip aşısından da, Kovid aşısından da, dezenfektanlardan da daha önemli ve etkilidir.  Su yoksa sabunu, deterjanı, şampuanı ne yapacaksın? O nedenle halkın suya, mutlaka ucuz erişimi sağlanmalıdır. 

Bulunduğumuz ilde (tabii ki ilçede) su fiyatı  Türkiye ortalamasının üzerindedir.

Bu çok aşırı fiyat kademelendirme ve atık su bedelinden gelmektedir. 

*İstanbul'da son su zamlarından sonra suyun metreküpü 16 metreküpe kadar 5,56 TL dan, 7,78 TL na çıkmıştır

*Ankara'da 0-15 metreküp arasındaki su fiyatı  bir metreküp olarak 8.51(Atık su ve  vergiler dahil 12,77 TL)

Bunlardan daha ucuza su veren iller de var.

Gelelim Muğla'ya(Datça'ya) 

1.Kademe 0-10 metreküp arası 6,99 TL 

 2.Kademe 10-20 arası 14,17 TL.

Elimde örnek bir fatura var. Bu faturada 10 metreküp 1.kademe ve aşan 2. Kademe olarak adlandırılan  4 metreküp su harcanmış. 

Eğer bu 14 metreküpün hepsi 1.kademe olarak fiyatlandırılsaydı ödenecek tutar, 163,52 TL olacaktı.

Ama fatura tutarı 218,85 TL olmuş. Yani tüketiciden 55,33 TL daha fazla alınmıştır.Burada durup, küçük bir açıklama yapmak istiyorum:

Bir su haritası çıkarmıştık. Bunu tüm belediyelere gönderdik. O zamanlar B.Şehir olmadığı için bu uygulamayı birçok ilçe belediyesi uyguladı. Birisi de Ankara Çankaya Belediye Başkanı Doğan Taşdelen'dir.(Şimdiki başkanın babası)

Dört kişilik bir ailenin aylık su harcaması ortalama 14 metreküptür. Baz olarak, yani birinci kademe olarak bu alınmalıdır.

Ankara'da bu 15 metreküp, İstanbul'da ise 16 metreküp olarak uygulanmaktadır. Bu hem gerçek bir tasarruf sağlayacak, hem de tüketicilere hiç değilse bir nefes aldıracaktır. 

Bunu şimdi yazıp, rapor olarak Osman Gürün'e sunsam, ciddiye alacağını sanmıyorum. Çünkü onlar çok bilirler!

Bu yetmez bu atıksu bedeli çok fazladır, çok ağırdır. Bunu merkezi hükümet dahil, belediyeler lütfen indirin. Ne demek%50 atık su bedeli. Ne yüzde ellisi daha da var. 11 TL Datça belediyesine, yine yetmedi, 9.52 daha Çevre temizlik vergisi….Yani 126 ,56 lık su bedeli 218,85 TL ediyor.Bu insafsızlıktır.

Atık su bedeli ve Kademeler lütfen bir kez daha gözden geçirilmelidir.

Ankara ve İstanbul örnek alınmalıdır. 2.Kademeye daha fazla bedel konulabilir. Çünkü artık o sulamaya girmektedir!

Bunların daha da ötesini yazıyorum. Datça'ya ikinci atık-su tesisi en kısa sürede kurulmalı, bu su sulamaya aktarılmalıdır.(Kanalizasyondan denize boşaltılan sudan söz ediyorum) Su fiyatının çok ucuz; yaşamın da daha güzel olacağı inancındayım.

Konuyu gündeme getiren Datça Belediye Meclis üyesi Haluk Laçin'e teşekkür ederim.

Bu konuyu burada bırakmamasını, Muğla Büyükşehir meclisine de taşımasını isterim.