IS­PA­NAK ZEHİRLER Mİ?

Çok sev­di­ğim bir seb­ze­dir. Fay­da­lı­dır. Her şeyi ya­pı­lır.
Son za­man­lar­da “ıs­pa­nak yiyen…ki­şi­ler ze­hir­le­ne­rek ha­yat­la­rı­nı kay­bet­ti­ler…ya da ze­hir­le­nen­ler has­ta­ne­le­re kal­dı­rıl­dı!...​gibi ha­ber­ler oku­mak­ta­yız.
-Peki ıs­pa­nak ze­hir­ler mi?
-Ha­yır…
Di­ye­cek­si­niz ki, bu ha­ber­ler ne öy­ley­se…
Do­ğa­da ıs­pa­na­ğa ben­ze­yen çok bitki var. Bun­lar­dan bi­ri­si de Gü­ze­lav­ra­to­tu'dur…”Bi­lim­sel adı At­ro­pa Bel­la­don­na'dır.​Bu adı bu bit­ki­ye bizim Ana­do­lu in­sa­nı ver­miş­tir. Mür­ver ola­rak da bi­li­nir. Bit­ki­nin dı­şın­da­ki kiraz gibi mey­ve­le­ri çok gü­zel­dir. Halk ara­sın­da şu ad­lar­la da anı­lır”Ayı çi­le­ği, Ayı li­fo­ru, Ayı li­gar­ba­sı, Deli otu, İp ke­se­ği, Kurt bö­ğürt­le­ni, Yidin, Yiğ­din otu,
Gü­ze­lav­ra­to­tu ze­hir­li bir bit­ki­dir. Özel­lik­le genç sür­gün­le­ri ıs­pa­na­ğa ben­ze­mek­te­dir. Ana­do­lu'nun kimi yer­le­rin­de ıs­pa­nak top­la­nır­ken, ıs­pa­na­ğın içine ka­rış­mak­ta­dır. İşte ze­hir­len­me bun­dan ol­mak­ta­dır.
Nasıl an­la­rız? Çok zor­dur.
Peki ıs­pa­nak alır­ken neye dik­kat et­me­li­yiz?
İşte çözüm bu­ra­da­dır.Mar­ket­ler­de, kı­yı­lıp, don­du­rul­muş ıs­pa­nak al­ma­yın. Her ne kadar çok dik­kat­li sak­la­nır­lar­sa da…
Pa­zar­dan ya da bir başka yer­den ıs­pa­nak alır­ken, sakın yap­rak ola­rak al­ma­yın. Yani köklü ıs­pa­nak alın. Da­ha­sı ıs­pa­nak alır­ken, pembe kökü mut­la­ka üze­rin­de olsun. Oraya Gü­ze­lav­ra­to­tu ka­rı­şa­maz. Bunu hemen an­lar­sı­nız.
Bir başka açık­la­ma daha ya­pa­yım. Is­pa­na­ğa ka­rı­şan pa­ta­tes ve do­ma­tes sap­la­rı da ze­hir­li­dir.
Size son bir tüyo daha ve­re­yim: “Pi­şir­di­ği­niz ıs­pa­na­ğı müm­kün­se iki günde tü­ke­tin. Tü­ke­te­mi­yor­sa­nız, ıs­pa­na­ğı iki ke­re­den fazla ısıt­ma­yın. İki gün­den fazla kalan ıs­pa­nak da ze­hir­le­me ya­pa­bi­lir.
Daha fazla bilgi için: Tok­si­ko­log Dr Aynur Şahin ve Gıda Mü­hen­di­si Han­dan Doğan'a baş­vu­ru­nuz…

Okunma Sayısı: 2681