CUMHURİYET KURULURKEN İŞBANKASI'NIN KURULUŞ HİKAYESİ…
02 Ekim 2023, Pazartesi 17:40Mustafa Kemal Trablusgarp'ta(Libya) görev yaparken, oralı biriyle ortak at yetiştiriciliği yapıyordu. Daha doğrusu, atları çok severdi. Bir gün , haraya gidince, orada bir görevliyle tanıştı. Şuradan buradan, derken, Mustafa Kemal ile bu adam arasında dostluk ilerledi. Zamanla ortak at yetiştiriciliği yaptılar.
Mustafa Kemal, Trablusgarp'tan vatana dönünce, atlar orada kaldı.
Kurtuluş Savaşı bitmiş, Libya'daki ortağı ona bir haber yollamıştı.
-…kadar atımız var. Atları mı göndereyim, satıp parasını mı?
Mustafa Kemal şaşırmıştı. Çoktan unutmuştu. Epey bir para gönderdi buna adam.
Bu paranın bir kısmıyla, bir dostunun tavsiyesiyle yurt dışı işler diyerek iş yapmak istemiş, dolandırılmıştı. Bu da ayrı bir öykü.
Mustafa Kemal'in o zamana göre bir parası vardı.
Bir akşam Mustafa Kemal'in kayın pederi, Muammer, Latife'ye
-Paşanın biraz parasının olduğunu duydum. Onunla ticaret yapsak. Yani ithalat gibi, ihracat gibi…Bir aile şirketi kuralım. Böylece aradaki aile bağları da daha da güçlenir.
Latife babasına bir yanıt veremedi. Çünkü Paşa'nın ne diyeceğini kestiremiyordu.
Muammer, o gece konuyu Mustafa kemal'e açtı:
-Azınlıklar gideli beri ithalat ve ihracat işleri çok aksadı. Bu alana giren Türk firmaları da bu işi yeterince bilmiyor.Bilseler de, yabancılar bunları tanımıyor. Biliyorsunuz, biz uzun yıllardır bu işleri yapıyoruz. Yabancı firmalar bizi tanırlar ve bize güvenirler. Ancak, bizim sermayemiz yeterli değil. Siz de bize katılıp, bir şirket kursak ortak olur musunuz?
Mustafa Kemal bunu reddetmedi. Şöyle konuştu:
-Ben, bu işleri bilmem. Bir paranın verimsiz durması ülke için de hayırlı değildir. Siz bunu İmar ve İskan bakanı Mahmut Celal(Bayar) Bey ile görüşün. O, size işin formülünü bulur…
Muammer için bu çok olumlu bir gelişmeydi. Celal Bey, piyasadan da anlayan biriydi.
-Hemen yarın görüşürüm, Paşa hazretleri!
Ertesi gün, Celal Bey'e Mustafa Kemal ile arasında geçen konuşmayı anlattı. Son sözü de şu oldu, Muammer'in:
-Size bir formül bulmak düşüyor beyefendi!
-Çok iyi olur Muammer bey!Piyasanın yeni ve güçlü ortaklıklarla güçlenmesi gereklidir. Ancak, Mustafa Kemal Paşa Hazretleri, Cumhurbaşkanıdır. Böyle bir ortaklığa adını ermesinin politik bir takım sakıncaları olabilir, diye düşünüyorum. Bana izin veriniz,düşüneyim. Akşam Çankaya'ya gelip Gazi Hazretlerine bildiririm.
Akşamleyin, Çankaya'ya varan Mahmut celal, Mustafa kemal'e şunları söyledi:
-Önemli bir konudur. Ülkenin bu biçimde kurulmuş ortaklıklara ihtiyacı vardır. Ancak, sizin C. Başkanı olmanız böyle bir ortaklığı güçleştirmektedir. Yanlış yorumlara, anlamlara yol açar. Bu nedenle ben, böyle bir ortaklık yerine, bu türlü ortaklıkları finanse edecek bir BANKA kurulmasını uygun görürüm.
-Kurabilir miyim? Para ve eleman durumumuz elverişli midir?
-Neden kurmayalım?Gerçi, bize yabancılar,”Banka kuramazsınız”..diyorlarsa da kendi çıkarları için söylüyorlar. Bizim bankacılığa atılmamızı istemiyorlar. Pekala, bir banka kurulabilir, yabancı bankalar kadar da başarılı olabilir.
-Teşekkür ederim; hemen çalışmalara başlayınız! Ben paramın hepsini koyuyorum. Muammer Bey de ortak olacak, iş yaşamını canlandıracak bir banka kurulsun; İŞ BANKASI olsun bu.
İş Bankasının kuruluş hikayesi budur…Kuruluş tarihi, yani ilk temelinin atılması 26 Ağustos 1924'tü . Tarih de çok anlamlıydı!
Okunma Sayısı: 590
Yorum Yazın
E-posta hesabınız sitede yayımlanmayacaktır. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişdir.