MAĞ­LUBİYET VE ESA­RET: TRİKOPİS

30 Ağus­tos' a yak­laş­mak­ta­yız. Büyük zafer Türk' ün yı­kıl­ma­ya­ca­ğı­nı dün­ya­ya gös­te­rir­ken; tüm mil­let­le­rin ba­ğım­sız­lık aşk­la­rı­nı daha da pa­laz­lan­dır­mış­tır. 97 yıl ön­ce­sin­de Ana­do­lu' ya İngil­te­re, Fran­sa gibi hami dev­let­le­ri­nin ce­sa­ret­len­dir­me­si ile giren Yu­nan­lı­lar kendi milli heves ve ga­ye­le­ri­ni de ölü­le­ri ile bir­lik­te bu­ra­ya gö­me­rek kaçıp git­miş­ler­di. Türk­ler sa­va­şın bütün hi­le­le­ri­ne ve tek­nik­le­ri­ne vakıf bir mil­let­ti ve baş­la­rın­da bu çağın en büyük li­de­ri Mus­ta­fa Kemal vardı. Yu­nan­lı­la­ra son darbe hiç an­la­ma­dık­la­rı bir za­man­da; ordu ko­mu­tan­la­rı Türk­le­rin bir perde ola­rak dü­zen­le­di­ği çay par­ti­le­rin­de Türk­le­rin mer­kez­de­ki is­yan­lar­la uğ­raş­tı­ğı­nı sa­na­rak sar­hoş ol­duk­la­rı bir za­man­da telg­raf hat­la­rı­nın kesik ol­du­ğu bir or­tam­da in­di­ril­miş­tir.İşte bu Yunan or­du­la­rı­nın ba­şın­da nis­pe­ten daha bil­gi­li bir ku­man­dan olan Tri­ko­pis vardı. Türk­le­rin büyük kuv­vet­le­ri­nin kar­şı­sın­da du­ra­ma­ya­ca­ğı­nı an­la­sa da or­du­su­na mü­ca­de­le emri ver­miş­ti. Ancak içten içe Türk­le­rin bu şaha kal­kış dö­ne­min­de on­la­rın kar­şı­sın­da du­ra­ma­ya­ca­ğı­nı da bi­li­yor­du. Dum­lu­pı­nar onun esir düş­tü­ğü yer ola­cak­tı. Esir ol­ma­dan önce ya­ve­ri­ne kı­lı­cı­nı par­ça­lat­mış, mu­ha­be­re ala­nın­da­ki çem­be­ri yarıp kaç­ma­ya yel­ten­miş­ti. Ancak Türk or­du­la­rı­nın aza­me­tin­den ve kuv­ve­tin­den ka­ça­ma­mış, Türk' ün esire bile gös­ter­di­ği mer­ha­me­ti tat­mış­tı. Esir alan bir­lik onu Garp cep­he­si ko­mu­ta­nı İsmet( İnönü)' e gö­tür­müş; o da Tri­ko­pis' i Mus­ta­fa Kemal' in hu­zu­ru­na çı­kar­mış­tı. Mus­ta­fa Kemal Tri­ko­pis' in de Yu­na­na or­du­la­rı baş­ko­mu­tan­lı­ğı­na atan­dı­ğı­nı ona orada teb­liğ etti. Ki zaten telg­raf ve çoğu ha­ber­leş­me aracı kont­rol al­tın­da ol­du­ğu için Tri­ko­pis bunu cep­he­de öğ­re­ne­me­miş­ti. Ve Mus­ta­fa Kemal Tri­ko­pis' e aynen şöyle de­miş­tir:

“Üzül­me­yi­niz Ge­ne­ral, siz va­zi­fe­ni­zi so­nu­na kadar yap­tı­nız. As­ker­lik­te mağ­lup olmak da var­dır. Na­pol­yon da vak­tiy­le esir ol­muş­tu. Size karşı büyük bir hür­met hissi bes­li­yo­ruz. Bu­ra­da ken­di­ni­zi esir ad­det­me­me­ni­zi rica edi­yo­rum. Mi­sa­fi­ri­miz­si­niz. Ya­kın­da her şey dü­ze­le­cek­tir. “

İşte Türk' ün mer­ha­me­ti ve aza­me­ti… Bu yal­nız­ca as­ker­lik okul­la­rın­da oku­tu­lan bir konu ol­mak­tan daha öte Türk' ün ka­rak­te­ri­dir. Esire mu­ame­le­de zulüm olmaz.

Bu arada Tri­ko­pis Kay­se­ri Talas ya­kın­la­rın­da­ki bir esri kam­pı­na sevk edil­miş­ti. Bu sevk­ten sonra Yunan or­du­la­rın­dan ge­ri­ye kalan bir­lik­ler bir­kaç gün için­de Ana­do­lu' yu bo­şalt­tı. Mağ­lup ku­man­da­nın sez­di­ği ye­nil­gi bü­yü­ye­rek Yunan or­du­la­rı­nın ba­şı­na çök­müş­tü. Ancak bu ye­nil­gi barış an­laş­ma­sı­nın hemen im­za­lan­ma­sı­nı ola­nak­lı kıl­ma­dı. Tri­ko­pis bu esir kam­pın­da 1 se­ne­ye yakın kaldı ve hür­met gördü.

Ni­ha­ye­tin­de barış mu­ahe­de­sin­de­ki esir dü­zen­le­me­si­ne göre mem­le­ke­ti­ne dö­ne­bil­di.

Yunan ku­man­dan hep Türk­le­re hak­kı­nı tes­lim et­miş­tir. Esir düş­tük­ten sonra İsmet İnönü ile Mus­ta­fa Kemal' in hu­zu­run­da ko­nu­şur­ken Türk top­çu­la­rı­nı övmüş Yunan or­du­su­nun top se­si­nin bir saat için­de ke­sil­di­ğin­den bah­set­miş­tir.

Ne kadar Ana­do­lu­yu iş­ga­le başka dev­let­le­rin ga­zıy­la gelse de Tri­ko­pis ger­çek­ten iyi bir as­ker­miş ancak Türk yur­du­nu sa­vu­nan Türk as­ker­le­ri­nin kar­şı­sın­da hiç­bir kuv­ve­tin du­ra­ma­ya­ca­ğı­nı tec­rü­be etmek için bu sa­va­şın için­de yer almak zo­run­da kaldı.
30 Ağus­tos Zafer Bay­ra­mı işte böyle ye­te­nek­li düş­man­la­rı mağ­lu­bi­ye­te uğ­ra­tıp esir al­dı­ğı­mız ve bu esa­ret­le­rin­de hiç­bir kö­tü­lük yap­ma­dan mem­le­ket­le­ri­ne sağ salim dön­me­le­ri­ni sağ­la­dı­ğı­mız ve kendi baş­kan­la­rı­nın bile dip­lo­ma­tik sa­ha­da ay­nı­mız­da yer al­ma­sı­nı sağ­la­dı­ğı­mız için bay­ram­dır.

Kutlu olsun!

Okunma Sayısı: 7643