DATÇA'DA SAĞLIKLI VE UZUN YAŞAM (5 )

Foto: Dat­ça-Ya­zı kö­yü­mü­zün sağ­lık­lı, hu­zur­lu 90 ku­sur­luk genç kız­la­rı. İsviç­re'deki dok­to­run üze­ri­ne par­mak bas­tı­ğı ve ka­rış­tır­dı­ğı kara kaplı tıp ki­tap­lar­da adı geçen Kız­lan te­ki­ri ki­li­se­si, Rumca adıy­la
Pa­na­yia -Te­ki­ri­ani ki­li­se­si ger­çek­ten en­te­re­san bir yer­de­dir. Bir ta­raf­ta Rum­la­rın Dorya kör­fe­zi, bizim Hi­sa­rö­nü kör­fe­zi de­di­ği­miz kör­fez. Öbür ta­raf­ta Kerme (Ke­re­mos) kör­fe­zi ayak­la­rı­nı­zın al­tın­da se­ri­li­dir Ve et­ra­fın­da şi­fa­lı sular kay­nar.
Ki­li­se, çift­lik evi ha­ra­be­si ora­da­ki şi­fa­lı su­la­rın bes­le­di­ği kırık dökük ge­niş­çe havuz boynu bükük, diş­le­ri dökük. yerli ye­rin­de dur­mak­ta­dır.
Yo­lan­de me­rak­la­nıp, İsviç­re­li dok­to­ra sorar.
"Kara kaplı tıp ki­ta­bın­da sözü edi­len Dat­ça-Kız­lan te­ki­rin­de­ki şi­fa­lı bal­çık ça­mu­run fay­da­sı, hik­me­ti nedir.
Dok­to­run dili çö­zü­lür. An­la­tır da an­la­tır.
Ara­dan yıl­lar geçti artık siz benim yaş­lı­lı­ğı­ma ve ce­ha­le­ti­me verin. Ha­tır­la­dı­ğım ve di­li­min dön­dü­ğü kadar ak­tar­ma­ya ça­lı­şa­yım.
Kız­lan te­ki­ri ki­li­se­si­nin sır­tı­nı da­ya­dı­ğı, Kız­lan kö­yü­nün ar­ka­sın­da­ki dağ­lık arazi, tek­to­nik ve vol­ka­nik bir takım je­olo­jik olay­lar so­nu­cu oluş­muş. Bun­la­ra ser­pan dil kayaç mı ne de­ni­yor­muş. Bu tür olu­şum­lar mi­ne­ral ve bir takım ma­den­ler de­po­suy­muş. Ora­lar­dan sü­zü­len sular bu ne­den­le şifa kay­na­ğıy­mış. Vs. Ço­cuk­lu­ğum­da Ziya (Fatma) ninem, o çift­li­ğin sa­hi­bi Kız­lan ağa­sı­nın ha­nı­mın­dan rica eder, te­ne­ke­ler için­de gön­de­ri­len bal­çık ça­mu­ru ayak­la­rı­na bir güzel sürer, ro­ma­tiz­ma­la­rı­na iyi gel­di­ği­ni söy­ler­di.
Rah­met­li Fatma ni­ne­me niçin "Ziya nine" den­di­ği­ni sor­ma­yın. Es­ki­den ko­ca­sı­nı erken yaşta öbür ta­ra­fa gön­de­ren ka­dın­lar ko­ca­la­rı­nın adı ile anı­lır­dı.
"Ziya Nine,'' "Zühtü ga­rı­sı," "Ere­cep nine" (Ya­ka-Ay­şe Cey­lan) gibi. fe­mi­nist­ler alın­ma­sın. Bun­lar Sul­tan Hamit dö­ne­min­den kalma ni­ne­le­ri­miz­di.
"Koca karı ilacı" deyip geç­me­ye­lim. Mo­dern tıp ora­la­ra doğru yö­nel­di.
Vel­ha­sıl Yürü Allah yürü Kız­lan te­ki­ri ki­li­se­si­ne ulaş­tık. Ara Allah ara. Bir ka­ya­nın çu­ku­run­da bu bal­çık mili şi­fa­lı ça­mu­ru bul­duk.
Ama... Aması var işte... Çamur ku­ru­muş, çat­la­mış­tı.
1970­li yıl­lar­da Datça da yağ­mur­lar azal­mış, sular çe­kil­miş, yaz-kış akan bir­çok dere ku­ru­muş, kay­nak­la­rın suyu çe­kil­miş­ti. Şi­fa­lı ça­mu­ru­muz­da bun­dan na­si­bi­ni al­mış­tı.
Dar­gın argın. Ka­ra­köy sa­hi­li­ne giden antik pa­ti­ka yola ko­yul­duk. Dün­ya­yı bu hale ge­ti­ren­le­re ver yan­sın ettik.
Ka­ra­köy Cam­ping' te buzlu ra­kı­mı­zı yu­dum­la­yıp yor­gun­luk attık.
İşte böyle. Pa­lav­ra at­tı­ğı­mı san­ma­yın. 40 yıl­lık Dat­ça­lı Yo­lan­de sağ.. di­ğer­le­ri de.
Datça'da sağ­lık­lı ve uzun ya­şam­la il­gi­li an­la­ta­ca­ğı­mız daha çok şey­ler, yer­ler ve anı­lar var...
Datça'mız bir ha­zi­ne san­dı­ğı.
Ma­ale­sef biz­ler­de.
Ha­zi­ne san­dı­ğı üze­rin­de otu­ran di­len­ci­le­riz.

Okunma Sayısı: 320