BURGAZ

Ka­sı­mın ya­rı­sın­da­yız, me­te­oro­lo­ji; Er­zu­rum- Kars böl­ge­le­rin­de ter­mo­met­re­nin eksi 10 san­tig­ra­dı gös­ter­di­ği­ni söy­lü­yor. Datça Has­ta­ne önü-Sev­gi yo­lun­dan doğu is­ti­ka­me­tin­de yü­rür­ken gö­züm­de sa­ğım­da kalan, Mal­div­ler ben­ze­ri renk de­ğiş­ti­ren de­niz­de, in­san­la­rı gö­rü­yo­rum, kimi uzan­mış gü­neş­le­ni­yor, kimi ise yü­zü­yor, cen­net mi desek.
Sevgi yolu bo­yun­ca do­ğu­ya yü­rü­me­ye devam edi­yo­rum, ya­pı­mı dur­du­ru­lan deniz me­sa­fe­si­ni işgal eden otel, met­ruk bi­na­nın önün­den mer­di­ven­li koy denen böl­ge­yi ge­çe­rek ula­şı­yo­rum li­ma­na.
Bur­gaz
İ.Ö 4-8. Yüz­yıl­da ar­ka­ik- kla­sik dö­nem­le­ri kap­sa­yan, 40 bin ki­şi­yi ba­rın­dır­dı­ğı söy­le­nen Pa­la­ia ( ilk) Kni­dos şehri ören ye­ri­ne ula­şı­yo­rum.
Böl­ge­yi ge­zer­ken, böl­ge­yi ta­nım­la­yan elbet insan odak­lı 3 figür or­ta­ya çı­kı­yor
Üzüm,Zey­tin,Deniz.
Böl­ge­nin gü­ney- do­ğu­su­na bak­tı­ğım­da liman ka­lın­tı­la­rı deniz ve Simi. Liman öy­le­si­ne ko­ru­nak­lı ya­pıl­mış ki kuv­vet­li esen lodos için güney ba­tı­sın­da kalan tepe siper alın­mış, ku­zey­den gelen rüz­gâr ise ka­ra­da ka­lı­yor.
Şehir ise kuzey rüz­gâr­la­rı­na açık, Kör­men- Ka­ra­köy ta­ra­fın­dan gelen poy­raz ise sinek ve siv­ri­si­nek ba­rın­dır­mı­yor olsa gerek, bu da sıtma ile uğ­ra­şan in­san­lık için ders çı­ka­rı­la­cak bir yer­le­şim. Ay­rı­ca Boz­dağ'dan ge­lecek ka­ra­sal rüz­gâr­la­ra da açık, yani şehir doğal kli­ma­tik bir at­mos­fer ta­şı­yor.
40 bin in­sa­nın ya­şa­dı­ğı dü­şü­nü­len şeh­rin sa­de­ce li­man- ti­ca­ret böl­ge­si­ni ge­zi­yo­ruz, esas yer­le­şim­le­rin biraz öte­de­ki te­pe­de te­ras­lan­mış evler ol­du­ğu­nu dü­şü­nü­yo­rum.
Böl­ge­nin özeti ola­rak üç öge be­lirt­miş­tim de­niz- zey­tin- üzüm. Bu aynı za­man­da on­la­rın yaşam bi­çi­mi.
Deniz; ula­şım- ti­ca­ret ve balık çe­şit­le­ri( deniz ürün­le­ri). Elde edi­len ürün­le­rin pa­zar­lan­ma­sı, takas yolu ile diğer yer­ler­den gelen ürün­ler için ti­ca­ret yolu, ter­te­miz bir deniz, bol mik­tar­da ba­lık- deniz ürün­le­ri.
Zey­tin; ye­şil­ken top­la­nıp sa­la­mu­ra­sı, ol­gun­laş­tı­ğın­da se­le­si- sa­la­mu­ra­sı ya­pı­lan, sı­kıl­dı­ğın­da yağ veren, po­sa­sı­nı pres­le­di­ğin ( pelet) zaman ya­ka­cak, pres­le­me­di­ğin (pi­ri­na) zaman ise hay­van yemi ve sabun olan, bu­dan­dı­ğı zaman ya­ka­cak, yap­rak­la­rı­nı ku­rut­tu­ğun­da çay, YANİ ölmez ağaç.
Üzüm; sür­gün­den 2 boy bu­dar­sın şa­rap­lık olur, 3 boy üstü bu­dar­sın sof­ra­lık olur, ol­gun­laş­ma­dan sı­kar­sın koruk, ol­gun­la­şın­ca şı­ra-sir­ke ve ŞARAP olur, ku­ru­tur­sun çe­kir­de­ği ile yer­sen demir ek­sik­li­ği­ni gi­de­rir, ener­ji verir, kay­na­tır­sın pek­me­zi olur, bu­da­dı­ğın dal­la­rı oca­ğın­da ya­ka­cak olur.
İşte böl­ge­nin özeti, liman, şa­rap­ha­ne­ler, yağ­ha­ne­ler.
Ku­zey- do­ğu­da be­re­ket­li Kız­lan ovası üzüm için bi­re­bir, çünkü ku­ze­yi deniz, gü­ne­yi deniz, sü­rek­li hava akın­tı­sı nem üzü­mün tüm is­te­dik­le­ri var tıpkı **Bordo
Güney ba­tı­sın­da Boz­dağ etek­le­ri, zey­tin- de­li­ce için bi­re­bir. Biraz yu­ka­rı­ya çı­kın­ca da yaban avı.
2600-2800 Yıl önce in­san­lar, üret­miş, ti­ca­ret yap­mış. 40 bin kişi ya­şa­mış, kur­duk­la­rı li­ma­nın hala du­var­la­rı du­ru­yor, yap­tık­la­rı sokak yol­la­rı du­ru­yor, yağ ha­ne­le­ri du­ru­yor, li­man­da sak­la­mak için kul­lan­dık­la­rı ho­ra­san harcı ile yap­tık­la­rı am­fo­ra­lar du­ru­yor, yol­la­rı­na akar için eğim ver­miş­ler, Simi yö­nün­de de­niz­den ge­le­cek­ler için fe­ner­le­ri var. Biz ise ma­ale­sef değer ve­re­mi­yo­ruz, de­ğe­ri­ni ko­ru­ya­mı­yo­ruz, ho­ra­san harcı ile ya­pı­lan­lar yıl­lar­dır ayak­ta deniz ve dep­rem hala bo­za­ma­mış, bu gün biz ise 6-6,5 şid­de­tin­de­ki dep­rem­ler­de hala bi­na­la­rı­mı­zı ko­ru­ya­mı­yo­ruz.
Ne ya­pa­bi­li­riz?
Bari be­le­di­ye­miz Sevgi yo­lu­nu o böl­ge­ye kadar uzat­sın yü­rü­yüş yolu olur, in­san­la­rı­mız hem gezer hem de yürür.
Te­pe­le­re ise otur­ma bank­la­rı ko­nu­la­rak Simi seyir alan­la­rın­da otu­rur­ken de bu top­rak­lar­da ya­şa­yan­lar neler yap­mış diye dü­şü­nür, soh­bet eder­ler.
Olur mu, BUR­GAZ
Ka­sı­mın ya­rı­sın­da­yız, me­te­oro­lo­ji; Er­zu­rum- Kars böl­ge­le­rin­de ter­mo­met­re­nin eksi 10 san­tig­ra­dı gös­ter­di­ği­ni söy­lü­yor. Datça Has­ta­ne önü-Sev­gi yo­lun­dan doğu is­ti­ka­me­tin­de yü­rür­ken gö­züm­de sa­ğım­da kalan, Mal­div­ler ben­ze­ri renk de­ğiş­ti­ren de­niz­de, in­san­la­rı gö­rü­yo­rum, kimi uzan­mış gü­neş­le­ni­yor, kimi ise yü­zü­yor, cen­net mi desek.
Sevgi yolu bo­yun­ca do­ğu­ya yü­rü­me­ye devam edi­yo­rum, ya­pı­mı dur­du­ru­lan deniz me­sa­fe­si­ni işgal eden otel, met­ruk bi­na­nın önün­den mer­di­ven­li koy denen böl­ge­yi ge­çe­rek ula­şı­yo­rum li­ma­na.
Bur­gaz
İ.Ö 4-8. Yüz­yıl­da ar­ka­ik- kla­sik dö­nem­le­ri kap­sa­yan, 40 bin ki­şi­yi ba­rın­dır­dı­ğı söy­le­nen Pa­la­ia ( ilk) Kni­dos şehri ören ye­ri­ne ula­şı­yo­rum.
Böl­ge­yi ge­zer­ken, böl­ge­yi ta­nım­la­yan elbet insan odak­lı 3 figür or­ta­ya çı­kı­yor
Üzüm,Zey­tin,Deniz.
Böl­ge­nin gü­ney- do­ğu­su­na bak­tı­ğım­da liman ka­lın­tı­la­rı deniz ve Simi. Liman öy­le­si­ne ko­ru­nak­lı ya­pıl­mış ki kuv­vet­li esen lodos için güney ba­tı­sın­da kalan tepe siper alın­mış, ku­zey­den gelen rüz­gâr ise ka­ra­da ka­lı­yor.Şehir ise kuzey rüz­gâr­la­rı­na açık, Kör­men- Ka­ra­köy ta­ra­fın­dan gelen poy­raz ise sinek ve siv­ri­si­nek ba­rın­dır­mı­yor olsa gerek, bu da sıtma ile uğ­ra­şan in­san­lık için ders çı­ka­rı­la­cak bir yer­le­şim. Ay­rı­ca Boz­dağ'dan ge­lecek ka­ra­sal rüz­gâr­la­ra da açık, yani şehir doğal kli­ma­tik bir at­mos­fer ta­şı­yor.
40 bin in­sa­nın ya­şa­dı­ğı dü­şü­nü­len şeh­rin sa­de­ce li­man- ti­ca­ret böl­ge­si­ni ge­zi­yo­ruz, esas yer­le­şim­le­rin biraz öte­de­ki te­pe­de te­ras­lan­mış evler ol­du­ğu­nu dü­şü­nü­yo­rum.
Böl­ge­nin özeti ola­rak üç öge be­lirt­miş­tim de­niz- zey­tin- üzüm. Bu aynı za­man­da on­la­rın yaşam bi­çi­mi.
Deniz; ula­şım- ti­ca­ret ve balık çe­şit­le­ri( deniz ürün­le­ri). Elde edi­len ürün­le­rin pa­zar­lan­ma­sı, takas yolu ile diğer yer­ler­den gelen ürün­ler için ti­ca­ret yolu, ter­te­miz bir deniz, bol mik­tar­da ba­lık- deniz ürün­le­ri.
Zey­tin; ye­şil­ken top­la­nıp sa­la­mu­ra­sı, ol­gun­laş­tı­ğın­da se­le­si- sa­la­mu­ra­sı ya­pı­lan, sı­kıl­dı­ğın­da yağ veren, po­sa­sı­nı pres­le­di­ğin ( pelet) zaman ya­ka­cak, pres­le­me­di­ğin (pi­ri­na) zaman ise hay­van yemi ve sabun olan, bu­dan­dı­ğı zaman ya­ka­cak, yap­rak­la­rı­nı ku­rut­tu­ğun­da çay, YANİ ölmez ağaç.
Üzüm; sür­gün­den 2 boy bu­dar­sın şa­rap­lık olur, 3 boy üstü bu­dar­sın sof­ra­lık olur, ol­gun­laş­ma­dan sı­kar­sın koruk, ol­gun­la­şın­ca şı­ra-sir­ke ve ŞARAP olur, ku­ru­tur­sun çe­kir­de­ği ile yer­sen demir ek­sik­li­ği­ni gi­de­rir, ener­ji verir, kay­na­tır­sın pek­me­zi olur, bu­da­dı­ğın dal­la­rı oca­ğın­da ya­ka­cak olur.
İşte böl­ge­nin özeti, liman, şa­rap­ha­ne­ler, yağ­ha­ne­ler.
Ku­zey- do­ğu­da be­re­ket­li Kız­lan ovası üzüm için bi­re­bir, çünkü ku­ze­yi deniz, gü­ne­yi deniz, sü­rek­li hava akın­tı­sı nem üzü­mün tüm is­te­dik­le­ri var tıpkı **Bordo
Güney ba­tı­sın­da Boz­dağ etek­le­ri, zey­tin- de­li­ce için bi­re­bir. Biraz yu­ka­rı­ya çı­kın­ca da yaban avı.
2600-2800 Yıl önce in­san­lar, üret­miş, ti­ca­ret yap­mış. 40 bin kişi ya­şa­mış, kur­duk­la­rı li­ma­nın hala du­var­la­rı du­ru­yor, yap­tık­la­rı sokak yol­la­rı du­ru­yor, yağ ha­ne­le­ri du­ru­yor, li­man­da sak­la­mak için kul­lan­dık­la­rı ho­ra­san harcı ile yap­tık­la­rı am­fo­ra­lar du­ru­yor, yol­la­rı­na akar için eğim ver­miş­ler, Simi yö­nün­de de­niz­den ge­le­cek­ler için fe­ner­le­ri var. Biz ise ma­ale­sef değer ve­re­mi­yo­ruz, de­ğe­ri­ni ko­ru­ya­mı­yo­ruz, ho­ra­san harcı ile ya­pı­lan­lar yıl­lar­dır ayak­ta deniz ve dep­rem hala bo­za­ma­mış, bu gün biz ise 6-6,5 şid­de­tin­de­ki dep­rem­ler­de hala bi­na­la­rı­mı­zı ko­ru­ya­mı­yo­ruz.
Ne ya­pa­bi­li­riz?
Bari be­le­di­ye­miz Sevgi yo­lu­nu o böl­ge­ye kadar uzat­sın yü­rü­yüş yolu olur, in­san­la­rı­mız hem gezer hem de yürür.
Te­pe­le­re ise otur­ma bank­la­rı ko­nu­la­rak Simi seyir alan­la­rın­da otu­rur­ken de bu top­rak­lar­da ya­şa­yan­lar neler yap­mış diye dü­şü­nür, soh­bet eder­ler.
Olur mu, elbet olur. Adam­lar 2800 yıl önce neler yap­mış en azın­dan on­la­ra saygı için bunu be­le­di­ye­miz­den bek­le­ye­lim, say­gı­la­rım­la.

** Bordo Fran­sa'da Dünya'nın en önem­li şarap böl­ge­si.

Okunma Sayısı: 1779