ATEŞİ FIR­SA­TA ÇEVİRMEK

Bazen yük­sek ateş yaşam be­lir­ti­si­dir, ço­cuk­lar­da 40. Ye­tiş­kin­ler­de ise 39 de­re­ce üs­tü­ne çık­ma­ma­sı kaydı ile. Vücut düş­man­la­rı­na karşı sa­vun­ma­ya geç­ti­ği için prob­lem­li böl­ge­ye ya­pı­lan sa­vun­ma­lar ateşi yük­sel­tir, ben bu­ra­da­yım der.
Af­ri­ka sa­van­la­rı bir döngü küçük bir me­ta­mor­foz yaşar, her yaz sı­cak­lık­lar yük­se­lir, ku­rak­lı­ğın et­ki­si ile her taraf toz top­rak için­de kalır, sonra küçük bir kı­vıl­cım yan­gı­na dö­nü­şe­rek her yanı ateşe çalar, ateşe çalar ama dön­gü­sü de ona gö­re­dir, bir çok bitki evrim ge­çir­miş ve yan­gı­nı fır­sat ola­rak kul­lan­ma­yı bek­le­mek­te­dir, bit­ki­le­rin bir çoğu fişek gibi to­hum­la­rı­nı sağa sola fır­la­tır, ki­mi­si olu­şan rüz­gar ile to­hum­la­rı­nı yayar, kimi to­hum­lar ateş ile açı­lıp top­ra­ğa düşer ta yağ­mur ge­le­si­ye kadar da bek­ler, yağ­mu­run top­ra­ğa düş­tü­ğü an olu­şan toz bu­lut­la­rı ve nem yeni bir dön­gü­sel sü­re­cin baş­la­dı­ğı­nın ha­ber­ci­si­dir, ancak bu­ra­da ağaç­sı bit­ki­ler fazla zarar gör­mez bir de yer­le­şim yeri ol­ma­dı­ğı için in­san­lar zarar gör­mez, dön­gü­ye ayak uy­du­ra­ma­yan can­lı­lar ise ma­ale­sef yok olur, belki de bu ayık­la­ma sis­te­mi­dir.
On günü aş­kın­dır ya­nı­yo­ruz, yan­gı­nın el­bet­te bir çok ne­de­ni var, ağaç­la­rın te­miz­len­me­me­si, yer­le­şim yer­le­rin­de­ki insan nü­fu­su­nun azal­tıl­ma­sı, or­man- köy ya­şa­mı­nın sı­nır­lan­dı­rıl­ma­sı, or­man­la­rın hoy­rat­ça kul­la­nı­la­rak çöp ala­nı­na dö­nüş­me­si, özel­lik­le cam v.b par­la­yı­cı çöp­le­rin alan­da ol­ma­sı, yük­sek ge­ri­lim hat­la­rı, RANT, tak­ta­cı (yö­re­nin de­ği­mi ile- ke­res­te­ci­ler), ha­ta­lı diye bi­le­ce­ği­miz ağaç­lan­dır­ma ve diğer insan ha­ta­la­rı.
Bunca acı, bunca kayıp, eko sis­te­min bo­zul­ma­sı ve psi­ko­lo­jik so­run­lar fır­sa­ta dö­ne­mez mi? Dön­me­li değil mi? Yaşam dön­gü­sü bize bunu em­re­di­yor, bu dön­gü­yü ya­pa­maz­sak o halde bu top­rak­lar­da ya­şa­ya­bi­lir miyiz?
Ateşi fır­sa­ta çe­vir­me­li­yiz, yeni dö­nü­şüm­ler yap­ma­lı­yız ki Ana­do­lu da ya­şa­ma­ya hak­kı­mız olsun.
O halde ne yapa bi­li­riz?
- Ön­ce­lik­le en­van­ter çık­ma­lı,
- En­van­ter ve­ri­le­ri ile ya­kın- orta- uzun he­def­ler be­lir­len­me­li,
- Yanan böl­ge­ler eko sis­te­mi ye­ni­den göz­den ge­çi­ril­me­li, ra­kım- sı­cak­lık, yağış se­him­le­ri- top­rak ya­pı­sı- nem v.b çı­ka­rı­la­rak bir to­pog­ra­fik yapı or­ta­ya kon­ma­lı sonra ver elini he­def­le­re.
Bölge de ya­şa­yan­lar ge­nel­lik­le Türk­men boyu de­di­ği­miz Tah­ta­cı Ale­vi­le­ri, Yö­rük­ler. Bun­la­rın yaşam bi­çim­le­ri­nin bi­rin­ci ku­ra­lı do­ğa­ya say­gı­dır, bütün var­lık­la­rı­nı da bu do­ğa­dan alır­lar, Ame­ri­ka'da Kı­zıl­de­ri­li neyse bizde de bu boy­lar ay­nı­dır, yaşam fel­se­fe­le­ri bir bi­ri­ne çok ya­kın­dır. Kı­zıl­de­ri­li­ler­den tek fark­la­rı üre­tim­dir, hay­van­cı­lık­la ve ta­rım­la uğ­ra­şır, ki­mi­si ise göçer aile­ler­dir.
Bu eko sis­te­min baş mi­mar­la­rı da on­lar­dır, diğer ay­rıl­maz bi­le­şen­le­ri elbet ya­şa­yan tüm can­lı­lar­dır.
- Yakın hedef ise yöre hal­kı­nın ko­ope­ra­tif ile bir­leş­me­si­ni sağ­la­mak­tır,
- Böl­ge­de ağaç­lan­dır­ma ya­pı­lır­ken yan­gı­na, ku­rak­lı­ğa da­ya­lı ağaç­lan­dır­ma se­çil­me­li, müm­kün mer­te­be köy­lü­le­rin ko­ope­ra­tif yolu ile gelir elde et­me­ye dönük ol­ma­lı, eri­şi­min zor ol­du­ğu bölge ve ara­la­ra ise ko­za­lak­lı çam ola­bi­lir.
Yük­sek yer­le­re sert ya­maç­la­ra sı­cak­lı­ğın düşük ol­du­ğu böl­ge­le­re Ak­de­niz- Ege ya­pı­sı­na uygun ko­za­lak­lı çam ( ya­ğış­lar­la bir­lik­te çoğu yerde ken­di­li­ğin­den çı­ka­cak­tır) di­kil­me­li.
Diğer yer­ler­de ise Har­nup ( keçi boy­nu­zu)- De­li­ce ( aşı­la­na­rak zey­ti­ne dö­nüş­tür­mek için), ceviz v.b gelir ge­ti­recek yan­gı­na da­ya­nık­lı ağaç­lar ile do­na­tıl­ma­lı­dır, bu do­na­tı 49-50 yıl­lı­ğı­na kul­la­nım için yöre in­sa­nı­na su­nul­ma­lı­dır.
- Ku­ru­lan ko­ope­ra­tif­ler eli ile iş­le­me te­sis­le­ri ve fi­dan­lar 8-10 yıl öde­me­siz Zi­ra­at Ban­ka­sı ön­cü­lü­ğün­de kredi ile des­tek­len­me­li, 8-10 yıl sonra ile öde­me­ler tak­sit­len­di­ri­le­rek geri alın­ma­lı.
-Ko­ope­ra­tif­ler ara­cı­lı­ğı ile süt ürün­le­ri de­ğer­len­di­ril­me­li, süt ve­recek hay­van­lar da aynı fidan des­te­ği gibi Zi­ra­at Ban­ka­sı des­te­ği ile ol­ma­lı­dır.
- Arı­cı­lık, kon­ser­ve, pek­mez, yağ iş­le­me te­sis­le­ri v.b de aynı man­tık ile ku­rul­ma­lı, aynı man­tık ile dev­let eli ile des­tek­len di­ril­me­li­dir.
- Orman ba­kı­mı da yine bu bölge in­sa­nı ta­ra­fın­dan ya­pıl­ma­lı, ağaç­lar kuru dal­lar­dan ya­nı­cı ot­lar­dan te­miz­len­me­li­dir.
Bu bize ME­TA­MOR­FOZ olmaz mı?
El­bet­te Ovi­dus( Naso)'nun de­ği­şim­le­ri­ni kas­tet­me­dim, sa­de­ce var olanı verin YETER. Ye­ni­den he­pi­mi­ze geç­miş olsun, vefat eden­ler için ya­kın­la­rı ve mem­le­ke­ti­mi­zin başı sağ olsun, do­ğa­ya ve­ri­len zarar son bul­sun. İster­sek daha iyi­si­ni ya­rat­ma gü­cü­müz mev­cut, o halde İSTE­YELİM.
Say­gı­la­rım­la.08/08/21

Okunma Sayısı: 1750