ATA­TÜRK'ÜN OKUMA ALIŞ­KAN­LIK­LA­RI

Büyük li­der­ler büyük me­rak­la­rın ve gay­ret­le­rin so­nu­cun­da o nok­ta­ya gel­miş ve bir mil­le­ti sırt­la­yıp dünya are­na­sı­na çı­kar­mış in­san­lar­dır. Ata­türk de Türk dev­le­ti­nin son ku­ru­cu­su ola­rak tarih sah­ne­si­ne çık­mış ve Türk mil­le­ti­nin ile­le­bed ya­şa­ya­ca­ğı­nı tüm dün­ya­ya gös­ter­miş­tir. Peki bu bi­ri­ki­mi nasıl sağ­la­mış­tır Ata­türk? Kendi ağ­zın­dan şu söz­ler­le bu so­ru­ya bir cevap bu­la­bi­li­riz:
“ Vasıf (Çınar) Bey, bizim ço­cuk­lu­ğu­muz fa­kir­lik­le geçti, elime 3-5 kuruş para ge­çin­ce bunun mu­hak­kak ya­rı­sı­nı ki­ta­ba ve­rir­dim. O zmaan da böyle oku­dum. Eğer ak­si­ni yap­say­dım ben Ata­türk ola­maz­dım, Tür­ki­ye'yi bu hale ge­ti­re­mez­dim… Belki hak­lı­sı, hatta benim de ku­la­ğı­ma ge­li­yor, “ Pa­şa­mı­zın işi gücü yok he­ral­de,dil­le-ta­rih­le uğ­ra­şıp du­ru­yor­muş” diye de­di­ko­du ya­pı­yor­lar­mış. Eksik ka­fa­lı bun­lar, öyle yağma yok, işim tabii ki ba­şım­dan aşkın, ama bu­gün­kü Tür­ki­ye ne kadar önem­liy­se ati­de­ki (ge­le­cek­te­ki) Tür­ki­ye'nin de o de­re­ce­de önemi var. Bu se­bep­le ile­ri­nin te­mel­le­ri­ni çok sağ­lam atmam lazım, onun için de çok oku­yo­rum, çok fi­kir­ler üre­ti­yo­rum. Bun­la­rı söy­le­yen­le­re, de­di­ko­du­la­ra hiç bak­mam. Zira onlar saman ka­fa­lı in­san­lar­dır.” (Nuri Ulusu Ha­tı­ra­la­rı, s.67)
Tüm sa­mi­mi­ye­tiy­le oku­ma­nın an­la­mı­nı ve de­ğe­ri­ni açık­la­yan Ata­türk sa­de­ce as­ke­ri-il­mi-ta­ri­hi-coğ­ra­fi eser­ler değil ay­rı­ca Reşat Nuri'nin Ça­lı­ku­şu Aka Gün­düz'ün Dik­men Kızı gibi ro­man­la­rı da se­ve­rek okur­du.
Ancak ço­ğun­lu­ğu hep tarih ki­tap­la­rı teş­kil et­miş­tir ve Türk ka­rak­te­ri­ni ta­ri­hin en­gin­li­ğin­de tek­rar ta­sar­la­ma­yı amaç­la­dı­ğı­için hep oku­muş ve ça­lış­mış­tır.

Hatta bir ke­re­sin­de bir ki­ta­bı 2 gün 2 gece elin­den bı­ra­ka­ma­mış ve göz­le­ri oku­mak­tan do­la­yı kı­zar­dı­ğı için Nuri Ulusu nemli tül­bent­ler ha­zır­la­yıp göz­le­ri­ne koy­muş­tu.

1937 yı­lın­da ise dev­let prog­ra­mı­nı ve plan­la­dık­la­rı Doğu Üni­ver­si­te­si­ni yap­mak üzere 41 saat ye­me­den iç­me­den ça­lış­mış­lar ve bu iş­le­ri gün­le­rin­de ye­tiş­tir­miş­ler­di.

Her bir ki­ta­bı cep­ha­ne ola­rak görür ve mü­ca­de­le­si­nin si­la­hı­nın artık bilgi ol­du­ğu­nu ak­lın­dan çı­kar­maz­dı. Bu hu­su­su Nuri Ulusu şu şe­kil­de ak­tar­mış­tı:
“İlk İstan­bul se­ya­ha­ti­ne gi­der­ken is­te­di­ği ki­tap­lar o kadar faz­lay­dı ki, kar­ton ku­tu­lar bul­du­rup kü­tüp­ha­ne­ye ge­tirt­miş­tim, tam içine ki­tap­la­rı dol­dur­mak üze­rey­ken Ata­türk kü­tüp­ha­ne­ye geldi ve ne yap­tı­ğı­mı sordu, ' is­te­di­ği­niz ki­tap­la­rı kar­ton ku­tu­lar al­dır­dı, on­la­rın içine koy­du­rup özel trene nak­let­ti­re­ce­ğim' di­yin­ce 'dur biraz bekle' dedi. Ki­tap­la­ra bak­tık­tan sonra kü­tüp­ha­ne­den çıkıp oda­sı­na gitti. Biraz sonra 2 tane cephe san­dı­ğı­nı Mu­ha­fa­za Alayı er­le­ri ge­ti­rip kü­tüp­ha­ne­ye koyup git­ti­ler. Ne ol­du­ğu­nu an­la­ma­dan bakıp du­rur­ken Ata­türk içeri girdi ve ' Ne o Nuri oğlum, şa­şır­dın değil mi? Şa­şır­ma şa­şır­ma sa­vaş­ta bun­lar­la cep­ha­ne ta­şı­dık sen o za­man­lar ço­cuk­tun, bi­le­mez­sin, bu san­dık­lar benim için çok önem­li­dir. Şimdi savaş bitti, yeni bir sa­va­şı­mız baş­lı­yor. O da kül­tür ve sanat sa­va­şı­mız­dır ve oku­mak­la, ki­tap­la olur; şimdi işte cep­he­ye ta­şı­dı­ğı­mız o san­dık­la­ra ki­tap­la­rı­mı koy, bu san­dık­lar­la ta­şın­sın, cep­ha­ne­nin ye­ri­ni artık ki­tap­lar alsın.”

Ata­türk büyük Türk dev­le­ti­nin son ku­ru­cu­su ola­rak Dünya ha­ki­mi­ye­ti ta­sav­vu­ru ile yola çık­mış ve bunun sa­de­ce bilgi ile oku­ya­rak ba­şa­ra­bi­le­ce­ği­ni an­la­mış­tır. Tür­ki­ye'yi oku­ya­rak bir yere ge­tir­me da­va­sın­da hep örnek ola­rak ya­şa­dı ve öldü.

(Kay­nak: De­ha­nın Kod­la­rı, Ali Güler. Ay­rı­ca Ata­türk'ün Oku­du­ğu Ki­tap­lar diye bir set de Anıt­ka­bir Der­ne­ği bas­mış­tır.)

Okunma Sayısı: 5532